Дар бораи занбури асал. 
Занбури асал, дар аксари кишварыои дунё паын шудааст. Аз занб;ри асал асал, муми асал, заыри занбур ва шири шоызанб;р мегиранд. Дар гардолудку-нии растаниыо роли муыим мебозад. Занб;ри асал оила шуда (баыору тира-моы аз 15-20 ва тобистон аз 60-80 ыа-зор) зиндаг| мекунанд. Оилаи занб;ри асал аз модарзанб;р (шоызанбур), зан-б;рыои кор|, нарзанб;р иборат аст. Мо дарзанб;р (дарозиаш то 25 мм) 2-3 сол муттасил тухм мегузорад, шаыд ва гарди гул щамъ намекунад ва ьадудыои мумщудокун| надорад. Занб;рыои кор| (дарозиаш то 15 мм) наслыоро тарбия карда, шон месозанд, шаыду гард щамъ менамоянд, шаыдро ба асал, гардро ба перьа (гарди гули растан|, ки занб;р дар сурохиыои шоныо щой карда боло-яшро бо асал пушонидааст) табдил ме-диыанд ва канду (занб;рцутт|)-ро ыи-моя мекунанд. Тобистон 35-40 ва баыо-ру зимистон 6-8 моы умр мебинанд. Занб;рыои нар дар кандуыо дар аввали тобистон пайдо шуда, баъди бордорша-вии модарзанб;р мемиранд. Занб;рыои нари боцимондаро занбурыои кор| охи-ри тирамоы аз канду меронанд. Занб;-ри асал навъ ва щинсыои гуногун дорад. Дар Тощикистон занб;рпарвар| аз зан-б;рыои вахшии куы| (каротог|, варзо-б|, ьарм| ва ьайра) ибтидо гирифта-аст. Соли 2005 бо ташаббуси Президен-ти мамлакат озмуни щумыуриявии "Иди асал" гузаронида шуд, ки натищаи дил-хоы ба даст овард. Мувофици барно-маи мазкур истеысоли асал то соли 2015 бояд ба 7167 тонна расонда шавад.

Фоидаыои асал аз назари Ислом. 
Дар Цуръони карим сураест ба номи Сураи «Наыл» (занбӯри асал) ва дар оёти 68-69-и ин сура Парвардигори бузург мефармояд ва бандагонашро хабар медиыад, ки бе шубыа шифои мардум дар он аст.

وَأَوْحَى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِي مِنَ الْجِبَالِ بُيُوتًا وَمِنَ الشَّجَرِ وَمِمَّا يَعْرِشُونَ (68) ثُمَّ كُلِي مِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ فَاسْلُكِي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلًا يَخْرُجُ مِنْ بُطُونِهَا شَرَابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِيهِ شِفَاءٌ لِلنَّاسِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآَيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ (69) (سورة النحل) 
(68) Парвардигори ту ба занбӯри асал илыом дод, ки аз кӯыыову дарахтон ва дар биноҳыое, ки месозанд, хонаыое интихоб кун. (69) Он гоы аз ыар самарае бихӯр ва фармонбардор ба роыи Парвардигорат бирав. Аз шиками Ӯ шаробе рангоранг берун меояд, ки шифои мардум дар он аст. Ва соыибони андешаро дар ин ибратест. (Сураи наыл). 
Ва ин чунин ыадисыои зиёде аз Щано-би Расулуллоы ворид шудаанд, ки дало лат ба шифо будани асал мекунанд. Дар Саыеыи Бухор| омадааст. 
عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ الشِّفَاءُ فِي ثَلَاثَةٍ فِي شَرْطَةِ مِحْجَمٍ أَوْ شَرْبَةِ عَسَلٍ أَوْ كَيَّةٍ بِنَارٍ وَأَنَا أَنْهَى أُمَّتِي عَنْ الْكَيِّ (صحيح البخاري 5249) 
Аз писари Аббос ривоят шудааст, ки расули Худо гуфт: (Шифо дар се чиз аст, ыищома кардан (хун гирифтан аз бадан ба хотири дармон), н;шидани асал ва бо оташ доь кардан, валекин умматамро аз доь кардан бо оташ манъ мекунам.) Дар бораи ыищома дар оянда иншоаллоы дар ин мащалла маълумот пайдо хоыед кард.

Ва тибби ыозиразамон низ инро иц-рор кардааст, ки дар таркиби асал витаминыои зиёде вущуд дорад ба мо-нанди витамини А , Б-1-2-3-5-6-8-9-12, С ва витамин К, ки барои са- ломатии Инсон фоидаовараст. Ва ин-чунин анзимоти зиёдеро дарбар до-рад, ки барои бисёр бемориыо ба хости Худо шифо бахшанд. Ба монанди (Анфритиз) (Амилиз) (Котализ) (Фусфотиз) ва ьайра. Асал чанд намуд аст,ки ыар яки он ба ыар бемор| давост. 
Роыыои истифодаи асал. 
Олимони замони мо кашф карда ба-ромадаанд, ки фоидаи 1-кг асали то-за баробар ба 3,5 кг г;шт аст, ва инчунин 1кг асал баробар ба 5 литр шир аст. Ва асал барои калонсолону хурдсолон бисёр муфид буда, ыазм кардани асал низ барои меъда осону сабук аст ва ба бемории меъда низ фоидаи хуб дорад. Пас ыар касе, ки меъдааш бемор аст метавонад субы пеш аз таъом хурдан 1-цошуц асалро дар меъдаи хол| х;рда ва бегоы низ бо ыамин тарица ва баъди ним соат аз истифодаи асал метаванад таъом тановул кунад. Инро то муддати 15 р;з такрор кунад иншоаллоы шифо меёбад. Шумо метавонед асалро ба-рои бемории дил истифода баред, зеро дар таркибаш (цанди глукуз) дорад, ки мушакыои дил аз он цувват мегиранд ва ин дар муътамари тибби олам| таыти рацами 1901 зикр гардидааст. Тарицаи истиъмол кар-данаш ыар р;з бояд аз асали тоза (куы| бошад беытараст) аз 100 то 150г бояд тановул кунед.

Асал тановул кунӣ, нашавӣ бемор, 
Зи амрози замона наёбӣ озор.

Замбӯри асал яке аз мӯъҷизаҳои пурасрор ва нотакрори олами ҳастӣ ба шумор меравад. Инсоният аз замони қадим асалро ҳамчун маводи болаззати ғизоӣ ва воситаи беҳтарини шифоангезӣ истифода мебарад. Асал ҷисми касро нерӯю шифо бахшида қобилияти дарккунии майнаи сарро афзун менамудааст. Зеро замбӯр як махлуқи покизарӯзгору шаҳдофарин буда зикраш дар китоби мусулмонӣ омадааст. Беҳуда замбӯрони асалро муҳандисони нотакрори табиат наменоманд. Хоначаи зебои шашгӯшаи сохтаи замбӯри асал лоиҳаи ҳунарии арзишманде мебошад ва онро замбӯр аз маҳсулоти тавлиднамудаи худ, яъне мум бунёд месозад.